Nietrzymanie moczu nie jest uważane za samodzielną chorobę, co nie zmienia faktu, że z taką przypadłością zawsze warto udać się do lekarza po pomoc. Inkontynencja ma bowiem bardzo duży wpływ na jakość życia i może wręcz zmusić do zaniechania jakiejkolwiek aktywności poza domem. Najlepiej zareagować na problem od razu przy pierwszych objawach, bo w początkowych stadiach więcej metod daje skuteczne efekty. Jakie są sposoby radzenia sobie z inkontynencją?
Spis Treści
Co to jest inkontynencja?
Inkontynencja, bo tak w medycynie nazywa się nietrzymanie moczu, to nie choroba, ale objaw. Polega na mimowolnym oddawaniu moczu, bez świadomej kontroli. Inkontynencja jest spowodowana zaburzeniami w układzie moczowym albo schorzeniami neurologicznymi. Dotyka wiele starszych osób, ale niezależnie od wieku, nie jest stanem, który należy po prostu zaakceptować – dla lepszego samopoczucia seniora zaleca się wdrażanie określonego postępowania, tak by nietrzymanie moczu przestało mieć wpływ na codzienną aktywność. Również dla ogólnego stanu zdrowia zaleca się leczenie inkontynencji – nietrzymanie moczu może spowodować nawracające infekcje dróg moczowych, prócz tego jest to bardzo niedobre dla psychiki i może nawet doprowadzić do rozwoju depresji.
Osoba, u której układ moczowy działa jak powinien, zachowuje pełną kontrolę nad swoim pęcherzem. Praca układu moczowego zaczyna się w nerkach. Stamtąd mocz jest odprowadzany do pęcherza moczowego wąskimi przewodami, które nazywane są moczowodami – mocz może płynąć jedynie w tym kierunku. Pęcherz moczowy jest w stanie zmagazynować około 400-700 ml moczu, czasami więcej. Jego ścianki są wykończone mięśniami, dlatego pęcherz łatwo może się rozciągać i kurczyć. W dolnej części pęcherza znajduje się ujście cewki moczowej, przytrzymywane zwieraczami. Zwieracze łączą się z mięśniami dna miednicy, a ich głównym zadaniem jest zamykanie ujścia pęcherza albo jego otwieranie, tak by zależnie od świadomości człowieka dało się kontrolować wypływ moczu.
O potrzebie oddania moczu informują specjalne receptory nerwowe, które rejestrują stopień wypełnienia pęcherza. Jeśli jest on pełny, do rdzenia kręgowego trafia odpowiedni impuls, i człowiek może swój pęcherz opróżnić w sposób świadomy – zwieracze się wtedy rozluźniają, a w pęcherzu dochodzi do skurczów, co pozwala wyprowadzić cały nagromadzony mocz na zewnątrz.
Poczytaj także: Choroby Które Częściej Występują I Rozwijają Się W Czasie Menopauzy
Dlaczego układ moczowy nie działa prawidłowo?
Nie ma jednej przyczyny nietrzymania moczu. To najbardziej oczywistą jest po prostu starzenie się organizmu – mięśnie dna miednicy w naturalny sposób słabną, organy pracują coraz mniej wydolnie, częściej pojawiają się różnego rodzaju schorzenia. Wiek to jednak nie wszystko. Bardzo istotne są zmiany hormonalne zachodzące w ludzkim organizmie, ponieważ negatywnie wpływają one na kondycję mięśni dna miednicy.
Zaburzenia w funkcjonowaniu układu moczowego mogą także wynikać z nadmiernej masy ciała, cukrzycy, chorób neurologicznych, u niektórych osób występują jeszcze predyspozycje genetyczne. Kolejne powody nietrzymania moczu to wady w anatomii układu moczowego, upośledzenie zwieraczy i wypieraczy, infekcje.
Poczytaj też: Polecany przez nas suplement na nietrzymanie moczu – UrinoFix.
Czy nietrzymanie moczu może się cofnąć samo?
Ze względu na to, jak różny charakter może przybrać inkontynencja, czasami ta przypadłość znika nawet bez podjęcia leczenia. Dotyczy to jednak tylko określonych przypadków, gdy organizm zdołał sam opanować przyczynę nietrzymania moczu. Tak dzieje się między innymi w przypadku infekcji dróg moczowych – gdy stan zapalny mija, układ moczowy znowu działa jak należy i nie dochodzi do niekontrolowanych wycieków moczu. U kobiet w ciąży nietrzymanie moczu jest dość częstą dolegliwością, ale po porodzie, kiedy nadwyrężone i rozciągnięte mięśnie na powrót się zregenerują, inkontynencja również może samoistnie ustąpić.
Mięśnie Kegla – jaką rolę odgrywają przy nietrzymaniu moczu?
Bez mocnych mięśni Kegla problemy z nietrzymaniem moczu są praktycznie nieuniknione. Ćwiczenia mięśni dna miednicy zalecane są nie tylko przy już rozpoznanej inkontynencji, ale też profilaktycznie, właśnie żeby takich dolegliwości uniknąć. Ćwiczenie mięśni Kegla jest kluczową częścią terapii przy wysiłkowym nietrzymaniu moczu – to skuteczna metoda, choć ważne jest, aby te ćwiczenia wykonywać codziennie, a nie tylko sporadycznie. Trzeba też pamiętać, że wzmacnianie mięśni Kegla nie działa od razu i żeby poczuć prawdziwą poprawę, musi minąć co najmniej kilka tygodni.
Mięśnie dna miednicy łatwo zlokalizować, wystarczy zacisnąć te mięśnie, którymi chciałoby się zatrzymać oddawanie moczu. Można też je odnaleźć palcem podczas zaciskania mięśni, wkładając palec do pochwy albo do odbytu. Mięśnie napina się na kilka sekund i następnie rozluźnia, w późniejszej fazie ćwiczeń można napięcie wydłużyć do ponad dziesięciu sekund. Jedna seria to napinanie i rozluźnianie mięśni przez co najmniej pięć minut bez przerwy.
Prawidłowo wykonane ćwiczenie polega na napinaniu tylko mięśni Kegla, bez ściskania pośladków czy napinania brzucha, a podczas ich robienia nie powinno się wstrzymywać oddechu. Należy takie serie powtarzać trzy, cztery razy dziennie, lub jeszcze częściej. Po około trzech miesiącach ocenia się wraz z lekarzem skuteczność tej metody – jeśli mimo systematycznych ćwiczeń wycieki moczu wcale się nie zmniejszyły, wdrażane są nowe rozwiązania.
Kiedy sytuacja się poprawi, mięśnie Kegla można ćwiczyć rzadziej, na przykład tylko raz dziennie, ale wciąż warto je wykonywać profilaktycznie. Do ćwiczeń mięśni dna miednicy można włączyć też inne ćwiczenia, które poprawią siłę mięśni – najlepiej skonsultować do z rehabilitantem, szczególnie gdy ogólny stan zdrowia pacjenta jest dość ciężki i nie bardzo może on sobie pozwolić na wymagające treningi.
Poczytaj: Suplement dla mężczyzn Feronex na erekcję
Co jeszcze może pomóc w leczeniu nietrzymania moczu?
Ćwiczenie mięśni dna miednicy jest bardzo ważne, ale na tym dostępne metody wcale się nie wyczerpują. Jest coraz więcej skutecznych sposobów na przezwyciężenie tej przykrej dolegliwości, także dla osób, u których inkontynencja jest już na zaawansowanym etapie. Często polecanym rozwiązaniem jest fizjoterapia, w ramach której wzmacnia się nie tylko układ moczowy, ale cały organizm. Stosowane są także terapie behawioralne, pozwalające zmienić nawyki i reakcje związane z potrzebą oddawania moczu.
Leki i suplementy to kolejna polecana metoda, choć w przypadku leków nie należy ich brać na własną rękę ze względu na ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Poza tym leki zadziałają tylko wtedy, gdy substancje czynne zostaną dobrane adekwatnie do przyczyny dolegliwości, czego sam pacjent bez pomocy lekarza raczej nie będzie w stanie zrobić. Leki i suplementy wzmacniają mięśnie, poprawiają napięcie mięśni cewki moczowej, regulują gospodarkę hormonalną, obniżają nadreaktywność pęcherza.
Niektórym pacjentom zaleca się leczenie operacyjne. Daje ono dobre efekty, ale niestety, nie wszystkie osoby będą się do niego kwalifikowały, ponadto trzeba się liczyć z ryzykiem wystąpienia komplikacji. Mniej inwazyjne, a przez to bardziej bezpieczne, są zabiegi z użyciem lasera, które najczęściej polegają na obkurczaniu mięśni odpowiedzialnych za utrzymanie i działanie układu moczowego. Można także używać pieluchomajtek i specjalnych wkładek na nietrzymanie moczu, jest to jednak tylko metoda na złagodzenie objawów, która poprawi komfort, ale nie spowoduje wyleczenia z inkontynencji.
Czy dzieci mogą cierpieć na nietrzymanie moczu?
U osób poniżej 18 roku życia rozpoznawane jest głównie nocne moczenie – dziecko z ciągu dnia jest w stanie zapanować nad pęcherzem, ale podczas snu dochodzi do niekontrolowanych wycieków. Moczenie nocne nie jest powiązane z wadami układu moczowego czy chorobami układu nerwowego, tylko wynika ze zmniejszonej pojemności pęcherza, zbyt dużej produkcji moczu, infekcji albo zaburzeń emocjonalnych. Jeśli nietrzymanie moczu występuje także w dzień, to powodem może być już właśnie wada anatomiczna albo zaburzenia neurologiczne. O nietrzymaniu moczu u dzieci mówi się w przypadku ukończenia pięciu lat u dziewczynek i sześciu lat u chłopów – poniżej tego wieku wycieki moczu są zwykle spowodowane nieopanowaniem umiejętności kontrolowania pęcherza.
Dlaczego u kobiet występuje nietrzymanie moczu?
Kobiety częściej niż mężczyźni doświadczają nietrzymania moczu, szczególnie w młodszych grupach wiekowych. Wynika to po części z innej anatomii – cewka moczowa kobiety jest krótsza, ale główną przyczyną jest ciąża oraz poród, które mocno nadwyrężają mięśnie dna miednicy. Najgorzej jest w przypadku ciąż mnogich oraz noworodków z wysoką masą urodzeniową, a ryzyko inkontynencji wzrasta z każdym kolejnym porodem.
Nietrzymanie moczu bardzo często pojawia się w okresie menopauzy. Bardzo pomocny na wszelkie objawy menopauzy będzie suplement Menozina. Przez gwałtowne zmiany hormonalne mięśnie Kegla tracą swoją pierwotną sprężystość i elastyczność, narządy mogą się nieco obniżyć swoją pozycję, gorzej pracują także zwieracze przy ujściu pęcherza. Pomocne w takich przypadkach są leki hormonalne oraz suplementy z fitoestrogenami, na przykład Cystonette jak i ćwiczenia mięśni Kegla oraz zabiegi ginekologii estetycznej.
Czy u mężczyzn występuje nietrzymanie moczu?
Mężczyźni w młodym wieku rzadziej cierpią na nietrzymanie moczu, i z reguły takie problemy są efektem stanu zapalnego, choroby neurologicznej albo urazu w obrębie narządów płciowych. Jednak w starszej grupie wiekowej inkontynencja występuje już wyraźnie częściej, co ma związek z przerośniętą prostatą. Dla mężczyzn polecanym suplementem na nietrzymanie moczu i problemy z prostatą jest Prostoxalen. Powiększający się gruczoł krokowy uciska cewkę moczową, przez co trudno jest normalnie, do końca opróżnić pęcherz. Niedrożne drogi moczowe są też bardziej podatne na infekcje.
Jakie wyróżnia się rodzaje inkontynencji?
Najczęściej występującą odmianą inkontynencji jest wysiłkowe nietrzymanie moczu. Pojawia się ono wskutek wzrastającego ciśnienia w jamie brzusznej, na przykład przy podnoszeniu czegoś ciężkiego albo podczas kaszlenia. Innym rodzajem jest nietrzymanie moczu z nagłym parciem, spowodowane niewłaściwą pracą mięśni pęcherza – to najczęściej ma związek z zapaleniem pęcherza, pęcherzem nadreaktywnym, prostatą i chorobami neurologicznymi. Jest jeszcze nietrzymanie moczu z przepełnienia, występujące u mężczyzn przerośniętą prostatą – odpływ moczu jest utrudniony przez zaciśniętą cewkę moczową, dlatego pęcherz się rozciąga i dochodzi do mimowolnych wycieków.
Inkontynencja – stopnie nietrzymania moczu
- I stopień – mimowolny, mały wyciek przez nagłe napięcie mięśni brzucha
- II stopień – niekontrolowany wyciek moczu podczas zwykłych czynności
- III stopień – wycieki moczu zdarzają się w każdej sytuacji i nie ma żadnej kontroli nad pęcherzem
Kiedy powinno się iść do lekarza?
Diagnostyka jest bardzo ważna przy nietrzymaniu moczu, bo pozwala precyzyjnie określić rodzaj inkontynencji. Na tej podstawie lekarz może dobrać właściwe leki lub inne metody leczenia, a to zapobiega pogłębianiu się dolegliwości. Oprócz badania fizykalnego przeprowadza się jeszcze badania laboratoryjne, u kobiet wskazana jest dodatkowo konsultacja ginekologiczna. Leczenie zaleca się łączyć ze zmianami w stylu życia, jak redukcja masy ciała, ograniczenie spożywania płynów, zwiększenie aktywności fizycznej.