Problemy ze słuchem – dlaczego tak ważne jest żeby je wyeliminować? Słuch to bardzo ważny zmysł, bo dzięki niemu można odbierać dźwięki pochodzące z otoczenia, co jest niezbędne do sprawnego funkcjonowania każdego człowieka. U starszych osób słuch się pogarsza, ale można temu całkiem skutecznie zapobiegać, są też skuteczne metody leczenia różnych problemów słuchowych.
Spis Treści
Jak działa narząd słuchu?
Ludzkie ucho składa się z trzech części: zewnętrznej, środkowej i wewnętrznej. Ucho zewnętrzne wychwytuje fale dźwiękowe z otoczenia, po czym przekazuje je do kanału słuchowego i stamtąd fale idą do błony bębenkowej. Pod wpływem fal błona wchodzi w drgania, a wytworzone wibracje poruszają kosteczki ucha środkowego: młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Kosteczki wzmacniają dźwięk i wprowadzają go do ślimaka, który znajduje się w uchu wewnętrznym. W ślimaku mieści się specjalna ciecz, a w niej rzęski komórek słuchowych, i to właśnie one przekształcają fale w impulsy przekazywane do mózgu. Tam impulsy zostają zinterpretowane jako określone dźwięki.
Jeśli narząd słuchu działa poprawnie, człowiek jest w stanie wychwytywać i rozpoznawać przeróżne dźwięki, od tych bardzo cichych po naprawdę donośne. Ludzkie ucho słyszy też przestrzennie i selektywnie, czyli można na przykład z gwaru różnych głosów wyodrębnić jakiś jeden szczególny dźwięk. Jeśli natomiast w narządzie słuchu jest coś zaburzone wówczas pojawiają się różne problemy ze słuchem.
Kiedy zaczynają się problemy ze słuchem?
Problemy ze słuchem najczęściej następuje to około 40 roku życia, choć i u młodszych osób można zdiagnozować niedosłuch. W większości przypadków utrata słuchu jest stopniowa, rozwija się przez lata i ciężko jest dokładnie określić jej początek, natomiast nagła głuchota jest zazwyczaj efektem wypadku bądź urazu, prócz tego może też być skutkiem ubocznym innej choroby.
Również przez to, że te zmiany następują łagodnie, wiele osób je ignoruje lub uznaje, że to po prostu kwestia wieku i nie da się tego zatrzymać, a tym bardziej cofnąć. Nie zawsze też uznaje się własne pogorszenie słuchu, tylko zamiast tego senior uważa, że to inni mówią za cicho albo zbyt niewyraźnie.
Poczytaj też: skuteczne kapsułki na szumy uszne Atinnuris.
Jakie są pierwsze symptomy niedosłuchu?
W pierwszej fazie pogorszenia słuchu najczęściej jest kłopot z rozróżnieniem tego, co inne osoby do nas mówią. Ich wypowiedzi wydają się mamroczące, niedokładne, trzeba prosić o powtórzenie, i coraz więcej problemów nastręczają rozmowy telefoniczne. Prócz tego coraz głośniej słucha się telewizji czy radia, pogarsza się także mowa samego seniora, który wypowiada się bardziej bełkotliwie niż do tej pory,
Przy problemach ze słuchem czasami jest trudno zrozumieć rozmówców tylko określonych grup, na przykład kobiet, które mówią wyższym głosem – niedosłuch ma związek nie tylko z samą głośnością dźwięków, ale też z ich częstotliwością. Kolejne etapy niedosłuchu to takie dolegliwości jak szumy uszne, zawroty głowy, ból głowy, dezorientacja, spadek samopoczucia wynikający z poczucia izolacji.
Wypróbuj także: suplement diety AstaxKrill na odporność, energie, lepsze samopoczucie, dobry sen
Czy utrata słuchu jest nieunikniona?
Powszechnie się uważa, że gorszy słuch to nieodłączna część procesu starzenia się organizmu, podobnie jak zmarszczki, problemy ze stawami czy słabnący wzrok. To jednak nie jest do końca prawda. O ile starszy organizm rzeczywiście jest słabszy i gorzej się regeneruje, to wcale nie oznacza, że utrata słuchu jest czymś oczywistym. Większość seniorów cierpi na niedosłuch i problemy ze słuchem, jednak nie dotyczy to wszystkich starszych osób, poza tym nie zawsze ubytek słuchu jest tak samo głęboki. Odpowiednio dbając o swoje uszy można zmniejszyć ryzyko wystąpienia głuchoty oraz zahamować uszkodzenia komórek słuchowych.
Dlaczego dochodzi do niedosłuchu?
Niedosłuchu nie da się wyjaśnić tylko samym starzeniem. To oczywiście ma wpływ na jakość słyszenia, ale do pogorszenia słuchu przykłada się także cała masa innych czynników. Starzenie odpowiada za obumieranie komórek narządu słuchu, które już się nie regenerują, a w jego obrębie nasilają się zmiany degeneracyjne. Spada też ilość i jakość neuronów odpowiedzialnych za przekazywanie impulsów dźwiękowych do mózgu. Słuch pogarsza się także wskutek niewłaściwej diety – nie zawsze ma ona bezpośredni wpływ na słuch, ale może spowodować rozwój innych schorzeń, jak miażdżyca, cukrzyca czy nadciśnienie, które powodują zaburzenia słuchu oraz szumy uszne. Na naszej stronie znajdziesz także skuteczne suplementy pomocne w walce z nadciśnieniem jak również obniżające cholesterol.
Bardzo szkodliwa jest ekspozycja na hałas – praca w głośnym zakładzie produkcyjnym, brak zabezpieczeń słuchu, częste noszenie słuchawek, głośne słuchanie muzyki, mieszkanie w hałaśliwym mieście. Niektóre leki osłabiają słuch i mogą zaszkodzić na tyle, że ubytek słuchu będzie trwały i mocno odczuwalny. Słuch pogarsza się także wskutek przebytych wcześniej infekcji wirusowych i bakteryjnych – warto przy tym pamiętać, że narząd słuchu jest powiązany z układem oddechowym, dlatego częstym powikłaniem przeziębienia czy grypy jest właśnie stan zapalny w uchu.
Czy niedosłuch powinno się leczyć?
Leczenie niedosłuchu jest bardzo wskazane, niezależnie od wieku. Słabe słyszenie znacząco pogarsza jakość życia i może nawet prowadzić do depresji – u osób z ciężkim niedosłuchem bardzo często diagnozuje się właśnie tego typu zaburzenia psychiczne. Niedosłuch powoduje, że nie odbiera się we właściwy sposób wszystkich bodźców z otoczenia, nie można się komunikować z innymi osobami, nie docierają wszystkie dźwiękowe sygnały alarmowe.
Osoby, które mają problemy ze słuchem i źle słyszą, często same odcinają się od otoczenia. Jest dla nich wielkim wyzwaniem niemal każda codzienna czynność wymagająca wyjścia z domu, jak robienie zakupów czy załatwianie spraw urzędowych. Ciężko jest też porozumieć się z ludźmi, bo nie wiadomo dokładnie co oni mówią, trzeba prosić by powtórzyli swoje słowa lub wypowiedzieli je głośniej i wolniej.
Jakie są stopnie niedosłuchu?
Problemy ze słuchem takie jak niedosłuch może mieć różny stopień zaawansowania. Ten stopień ubytku mierzy się audiometrem klinicznym, a wartość niedosłuchu jest określana w decybelach. Przy dobrze funkcjonującym narządzie słuchu człowiek odbiera dźwięki z zakresu 0 do 120 decybeli. Dodatkowo można też określić przy badaniu, że niedosłuch ma związek z określonymi częstotliwościami – lepiej słyszy się na przykład te niskie, basowe dźwięki, natomiast te wysokie zwykle umykają. Im wyższa jest wartość poziomu progowego (wyznaczony podczas badania poziom odbieranych decybeli), tym głębszy jest niedosłuch.
Mały niedosłuch dotyczy poziomu progowego w granicach 20-40 dB. Średni niedosłuch to 41-65 dB, a duży to 65-90 dB. Najcięższa postać niedosłuchu to niedosłuch głęboki, w którym poziom progowy przekracza 91 decybeli, co uniemożliwia normalne prowadzenie rozmowy z taką osobą.
Jakie są rodzaje niedosłuchu?
Niedosłuch można też kwalifikować ze względu na źródło problemu, czyli miejsce, gdzie doszło do uszkodzenia tkanek narządu słuchu. Wyróżnia się niedosłuch przewodzeniowy, odbiorczy i mieszany, nazywany też przewodzeniowo-odbiorczym. Objawem niedosłuchu przewodzeniowego jest zmniejszona wrażliwość na dźwięki, czyli niedokładne słyszenie rozmówców oraz uboższe słyszenie z innych źródeł. W niedosłuchu odbiorczym chodzi o obniżony próg słyszenia, do czego zazwyczaj dochodzi jeszcze problem z mową. W niedosłuchu mieszanym występują rozszerzone objawy, choć początkowo ubytek słuchu nie jest bardzo wysoki – narasta on z czasem, jeśli w porę nie podejmie się żadnego leczenia.
Skąd bierze się nagła głuchota?
O ile niedosłuch rozwija się stopniowo, tak diagnozowane są również przypadki nagłej głuchoty. Przyczyny głuchoty również są złożone i u każdego pacjenta przebiega to nieco inaczej. Jednym z powodów są zaburzenia autoimmunologiczne, czyli zaburzenia w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Czasami problemy ze słuchem takie jak głuchota występuje wskutek przytkania naczyń ucha wewnętrznego albo po przyjęciu leków ototoksycznych – najczęściej dlatego, że pacjent bierze je w za dużych ilościach, niezgodnie z zaleceniami.
Inną przyczyną nagłej głuchoty jest zakażenie wirusowe albo ostre zakażenie bakteryjne. Kolejny powód, dla którego przestaje się słyszeć, to uraz głowy lub ucha. Słuch zaczyna szwankować na przykład po złamaniu kości skroniowej lub silnym wstrząśnieniu mózgu, i nie zawsze mija, gdy pacjent wróci po urazie do zdrowia. Niezwykle szkodliwe dla słuchu są także nagłe zmiany ciśnienia, na przykład podczas nurkowania. Głuchota bywa też powikłaniem przy chorobach takich jak stwardnienie rozsiane, udar móżdżkowy, zespół Cogana, zakażenie kiłowe.
Jak wygląda badanie słuchu?
Rodzaj niedosłuchu oraz jego stopień powinien określić lekarz specjalista, można też testy słuchu wykonać w poradniach audiologicznych. Podczas badania sprawdza się przyczynę utraty słuchu, dlatego wywiad medyczny powinien obejmować także inne dolegliwości pacjenta, historię głuchoty w rodzinie, opis czynników środowiskowych. Znając przyczynę oraz stopień niedosłuchu, można dopasować właściwą metodę leczenia, która przywróci dobre słyszenie oraz będzie zapobiegać dalszym ubytkom.
Czy możliwe jest wyleczenie niedosłuchu?
Nie zawsze udaje się przywrócić słuch, ale metody takie jak aparat słuchowy sprawiają, że ten ubytek jest nieodczuwalny – działa to bardzo podobnie jak okulary przy wadzie wzroku. Niektóre sposoby leczenia są w stanie usunąć przyczynę niedosłuchu, zależy to jednak od indywidualnego przypadku oraz konkretnej diagnozy wskazującej źródło problemów ze słuchem.
Jednak nawet gdy chodzi tylko o łagodzenie objawów, warto zdecydować się na leczenie, ponieważ bardzo pozytywnie wpływa to na jakość codziennego życia. Osoby podejmujące leczenie mogą znowu komunikować się z otoczeniem, odbierają większość bodźców dźwiękowych, nie muszą rezygnować z ulubionych rozrywek czy wychodzenia z domu. Spada także ryzyko szybkiego pogłębienia się demencji czy rozwoju depresji.
Jak można leczyć niedosłuch?
Popularną metodą leczenia niedosłuchu są aparaty. To niewielkie urządzenia, które umieszcza się w uchu lub tuż za małżowiną uszną, które sprawiają, że do ucha docierają wzmocnione dźwięki. Nowoczesne modele aparatów słuchowych są niemal niewidoczne dla osób postronnych, mają też tak wyprofilowany kształt, że nie powodują dyskomfortu podczas noszenia, nie uciskają i są łatwe w utrzymaniu czystości.
Stosowane są także zabiegi z zakresu laryngologii i otochirurgii, dzięki którym przywraca się słuch lub znacząco zmniejsza jego ubytek. Zabiegi wykonywane są w mało inwazyjny sposób i nie są bardzo uciążliwe dla pacjenta, choć bywają kosztowne, a nie zawsze pacjent może liczyć na ich refundację.
Problematyczne szumy uszne
Szczególną dolegliwością są szumy uszne. Mogą – choć nie muszą – iść w parze z utratą słuchu. Są bardzo uciążliwe dla chorego, ponieważ nie chodzi tylko o gorsze słyszenie, ale o irytujące dźwięki, które powstają w głowie – nie da się ich wyłączyć, ponieważ nie pochodzą one ze źródła zewnętrznego. Problemy ze słuchem takie jak szumy uszne mogą być związane z nadciśnieniem, chorobami układu krążenia, stresem, ekspozycją na hałas, przyjmowaniem wybranych leków. Nie są schorzeniem, ale zaleca się ich leczenie ze względu na negatywny wpływ na psychikę – pomocne w tych przypadkach są suplementy, jak Audiovico, diety oraz specjalne techniki wyciszające.